تاور کرین(یا همان جرثقیل برجی)

 

 

                             تصاویری از جرثقیل برجی یا همان تاور کرین

 

تاور کرین یا جرثقیل برج سازی یکی از دستاورد های مهم بشری می باشد که ساختارهای متفاوتی بنا به نوع توقع کاربر را دارا می باشد و در زمینه های برج سازی ، سد سازی ، سیلو سازی ، پل سازی و … به کار گرفته می شود که خود می تواند در ارتفاعهای متفاوت با باربرداری های متفاوت در شعاع های متفاوت خدمت دهی نماید و چون قدرت مانور بسیار بالا در زمینه ی باربرداری جهت استفاده های گوناگون را دارا می باشد مورد توجه قشر عظیمی از صنعتگران را چه در زمینه ی برج سازی و … به خود اختصاص داده است. ۲)تاورکرین چگونه کار میکند؟ تاور کرین ها انواع مختلفی دارند که تقریبا” همگی از یک قانون در اجام کار و بار برداری تبعیت میکنند که شامل چند دسته است.

 

۱-قدرت بار برداری قدرت باربرداری در تاور مبنی بر ساختار آنها می باشد که تا چه تناژی را میتواند از روی زمین بلند  کند که این کار توسط الکترو موتور انجام می شود و الکترو موتور به گیربکس و از گیربکس به درام یا همان وینچ متصل است و توسط وینچ مقدار نیاز سیم بکسل تا ارتفاع مورد نیاز دستگاه و رابطی به نام هوک قلاب به بار متصل می گردد . لازم به ذکر است پس از راننده و فرمان هدایت، کلیه سیستم فوق توسط یک سری میکرو سوئیچ در حال کنترول است تا دستگاه بار بیش از حد مجاز را ( تناژ )از روی زمین بلند نکند و ایمنی دستگاه حفظ گردد . تمامی این مراحل به قدرت باربرداری یا تناژ دستگاه منصوب است.

۲-قدرت مانور بار به سمت جلو و عقب (شاریوت) تاور کرین ها پس از بلند کردن بار از روی زمین دارای مانور حرکت بار به سمت جلو یعنی دور از دستگاه (شاریوت به جلو )و و حرکت بار به سمت عقب یعنی به سمت خود دستگاه (شاریوت به عقب ) می باشند. البته لازم به ذکر است باری را که بیش از حد مجاز تناژ دستگاه می باشد را توسط میکروسوئیچ های قطع کن کنترول می نماید و از جلو رفتن آن خود داری می کند .

۳-قدرت مانور گردشی (گردان) تاور کرین ها علاوه بر دارایی قدرت بلند کردن بار و حرکت آن به جلو و عقب دارای قدرتی هستند که در شعاع ۳۶۰ درجه می تواند بار را جابجا کند و به هر نقطه ی دلخواه بار را منتقل کند .معمولا این کار توسط ۱یا ۲ الکتروموتور و ۱ یا ۲ گیربکس انجام می گیرد که جهت ایمنی آن نیز میکروسوئیچ هایی تعبیه شده در مواقع لزوم از دور زدن بی جا جلو گیری نماید .

۴-قدرت حرکت کلی دستگاه تاور کرین ها توانایی حرکت روی زمین و انتقال کلی دستگاه از نقطه ای به نقطه ی دیگر را دارا می باشند آنها جهت خزیدن بر روی زمین متفاوت می باشند بعضی از آنها توسط قرار گرفتن روی ریل جابجا می گردند و گونه دیگری از آنها روی زنجیرهایی که شباهت به زنجیر تانک دارند بر روی زمین حرکت می کنند و نوع دیگری از آنها بر روی چرخ های بزرگی که همانند لاستیک هواپیما است بر روی آنها حرکت می کنند . کلیه حرکت این دستگاهها معمولا توسط الکترو موتور های برقی و گیربکس های بسیار قوی که دارای ترمز های بسیار قوی می باشد صورت می گیرد .

۵-قدرت ارتفاع گیری یا افزایش ارتفاع همواره برای عموم این سوال مطرح است که تاور کرین ها چگونه به نقاط مرتفع میرسند و چگونه افزایش ارتفاع پیدا می کنند . لازم به توضیح است ، تاور کرین ها پس از نصب و مونتاژ اولیه که توسط جرثقیل موبایل ( سیار ) انجام می گیرد جهت افزایش ارتفاع از قدرت خود مونتاژ دستگاه استفاده می کنند که مستلزم یکسری عملیات بسیار حساس مس باشد و با اضافه کردن سکشن ( قطعه ارتفاعی ) ارتفاع می گیرد و با کم کردن آن ارتفاع آن نیز کم می گردد البته انواع گوناگون تاور کرین ها بنا بر تیپ و یا کشور سازنده عملیات متفاوتی را دارا می باشند . توضیح اینگه پس از ارتفاع استانداردی که سازنده ی دستگاه تعیین نموده است می بایست جهت ارتفاع بیشتر از استاندارد دستگاه توسط کادر آنکاراژ ( کمربند )به نقاطی از ساختمان و یا سازه مورد نظر مهار گردد . کلیه مراحل نصب ، مونتاژ ، ارتفاع دادن ، بستن کمربند و … می بایست توسط نیرو های متخصص و کار آزموده قرار گیرد زیرا کو چکترین اشتباه می تواند آخرین اشتباه افراد باشد .

چگونگی به وجود آمدن جرثقیل برجی ( تاور کرین tower crane )

در گذشته برای ساخت سازه های عظیم مشکل وجود داشته به خصوص وقتی کار به ارتفاعات زیادی از سطح زمین میرسدباید وقت و نیرو و هزینه ی زیادی بکار رود تا مصالح و تجهیزات با وزن و حجم بالا در سازه قابل استفاده شوند. این مشکل در حدود ۷۰ سال پیش با ساخت نخستین تاور کرین ها تا حدود زیادی مرتفع گردید.

اولین تاورکرین بوسیله یونانی های باستان اختراع شد و با نیروی کارگران و چهارپایان کار می کرد.

این تاورکرین برای ساختن ساختمان های بلند در آن زمان مورد استفاده قرار می گرفت و اجازه حمل اجسام سنگین به بالای بنای مورد نظر را میداد.

تاورکرین ها از اجزای اصلی و ضروری  در هر سایت ساختمانی می باشند

تاور کرین ها یا جرثقیل های برجی جز لوازم ثابت و رایج در مکان های ساختمان سازی بزرگ هستند. آنها اغلب اجسام را صدها متر بالا می برند و می توانند به فاصله دوری انتقال دهند. کاربر ساختمانی از تاور کرین برای بلند کردن فولاد، بتون، ابزارهای بزرگی مانند ژنراتورها و مشعل های استیلنی و انواع مختلفی از مواد ساختمانی دیگر استفاده می کند..

بازرسی فنی و ایمنی جرثقیل برجی ( تاور کرین  tower crane )

تاور کرین یا جرثقیل برجی  یکی از دستاورد های مهم بشری می باشد که ساختارهای متفاوتی ، بنا به نوع توقع کاربر را دارا می باشد و در زمینه های برج سازی ، سد سازی ، سیلو سازی ، پل سازی و … به کار گرفته می شود که خود می تواند در ارتفاعهای متفاوت با باربرداری های متفاوت در شعاع های متفاوت خدمت دهی نماید. و چون قدرت مانور بسیار بالا در زمینه ی باربرداری جهت استفاده های گوناگون را دارا می باشد مورد توجه قشر عظیمی از صنعتگران را چه در زمینه ی برج سازی و … به خود اختصاص داده است.

عملکرد این نوع از جرثقیلها در اموربار برداری و جا بجایی بار همواره با مخاطراتی مواجه میباشد و افرادی که با تاور کرین مرتبط میباشد در سالهای اخیر با حوادث متعددی در حین کار با این دستگاه مواجه شده اند.

در اینجا میتوان به عمده دلایلی که منجر ایجاد حادثه میشود اشاره کرد :

•   ایجاد مشکلات فنی در قطعات بحرانی دستگاه :
•   درام – سیم بکسل – قلاب – استراکچر یا بدنه
•     فرسودگی و خستگی سازه دستگاه
•     فقدان تجهیزات کنترلی و حفاظتی همانند قطع کن های بار و حسگرهای ظرفیت بار و…
•      فقدان اطلاعات و آموزش کافی ، در مورد افراد مرتبط با دستگاه
•       و در انتها خطاهای انسانی

ناگزیر برای کاهش حوادث و ایمن سازی این نوع از جرثقیل ها ، میتوان به صورت دوره ای جرثقیل های برجی(تاور کرین) را مورد تست و بازرسی فنی و ایمنی قرار داد که در انتها ، بازرسی های مداوم و تخصصی میتواند در کاهش و حذف حوادث ناشی از کار با تاور کرین ها ، بسیار موثر باشد. البته امور آموزشی و بالا بردن اطلاعات فنی و ایمنی در افراد مرتبط با این جرثقیلها به همراه تکرار میتواند در بروز حوادث انسانی بسیار تاثیر گذار باشد.

نظر به اینکه این شرکت با تکیه بر نیروهای متخصص و کارشناس و اخذ مجوزهای لازم در امور بازرسی ایمنی و فنی و آموزش جرثقیلها و از جمله جرثقیل برجی ( تاور کرین ) را دارا میباشد ، میتواند خدمات شایسته ای را در کاهش حوادث ناشی از کار با جرثقیل ها ارائه دهد. باشد که جهانی بدونه حادثه و همراه با آرامش داشته باشیم.

اعضای تشکیل دهنده جرثقیل برجی – تاور کرین tower crane

  بازوی حمال: وظیفه لیفت کردن و حمل اجسام را برعهده دارد.

1.    بازوی متعادل کننده: وظیفه تعادل جرثقیل در حالت مختلف را بر عهده دارد.
2.    کابلهای مهار و تقویت: وظیفه اتصال بین بازوی تعادل و بازوی حمال را بر عهده دارد. البته در تعدادی از این جرثقیلها بازوی متعادل کننده وجود ندارد اما وزنه تعادل در قسمت پایین جرثقیل با استفاده از کابلهای محکم به بازوی حمال وصل است.
3.     ارابه حرکت افقی در زیر بازوی حمال(Trollry)
4.     جعبه تعادل(counter wight) : که وظیفه تعادل با بازوی حمال را بر عهده دارد. قابل ذکر است که این جعبه معمولا از جنس بتن می باشد و وزنی بین ۱۶۰۳ تا ۲۰ تن را دارد و قابلیت حرکت ریلی بر رروی بازوی تعادل را دارد.
5.     چرخ دنده های حرکت دورانی افقی بازو
6.    چرخ دنده های حرکت قائم بازو
7.    اتاق کنترل(control center)
8.    کابل درام (drum) که مخصوص کنترل از سنتر به محل چنگ است.
9.    پایه های تامین ارتفاع (معمولا ۴ پایه یا ۶ پایه)
10.    آسانسور تامین ارتفاع
11.    سکوی تقویت پایه ها: که بر طبق آئین نامه Din که یکی از معتبر ترین آئین نامه در زمینه کار با جرثقیل هاست سکو می بایست از بتن مسلح باشد و ابعاد آن ۱۰۳×۱۰× ۱۰ می باشد.
12.    تعداد زیادی شبکه (section) که معمولا در اندازه های ۶ متری است اعضای جرثقیل را تشکیل می دهد. ماکسیمم ارتفاع یک تاور کرین در هنگام انجام کار طبق آیین نامه ۲۶۵ فوت یا ۸۰ متر می باشد.

البته می توان با استفاده از وصل کردن جرثقیل به ساختمان در حال ساخت قابلیت مرتفع شدن را تا حد زیادی افزایش داد. ظرفیت در این مدل جرثقیلها در حالت های مختلف است ماکسیمم ظریفیت آنها ۱q.8 t/m است که البته هر چه بار نزدیکتر به center باشد ظرفیت بیشتر می شود. به عنوان مثال اگر فاصله محموله از center 30 متر یا ft100 باشد جرثقیل می تواند حداکثر ۱۰٫۱ را بلند کند.

بعضی از انواع جرثقیل برجی – تاور کرین tower crane

1.     جرثقیلهای برجی ثابت مستقل
2.     جرثقیلهای برجی تلسکوپی
3.     جرثقیلهای برجی حائل دار ثابت
4.     جرثقیلهای برجی سیار
5.     جرثقیلهای بربالارونده

تاورکرین ها  بسته به نوعشان  می تواند ثابت باشد یا متحرک قطعات و اجزای متفاوتی دارند

با این حال تاور کرین ها اجزا و قطعات پایه ای دارند که  صرف نظر از نوع تاورکرین در همه مشترک است:

پایه بتنی بزرگی که دکل به آن پیچ می شود و حمایت کننده آن است.

دکل یا برج که ارتفاع تاورکرین را مشخص می کند

واحد چرخنده شامل موتور و چرخ دنده که به تاورکرین اجازه چرخش در جهات مختلف را می دهد.

بازوی افقی که وظیفه جا به جایی بار در شعاع مورد نظر را به عهده دارد

بازوی مکانیکی که تجهیزات برقی و موتور تاورکرین و وزنه های بتنی تعادلی تاورکرین  بر آن سوار می شود

اتاق کابین یا کنترل کننده که راهبر تاورکرین از انجا به هدایت تاورکرین می پردازد. همچنین موتور حمال بار نیز در این کابین قرار دارد.

تاورکرین ها دارای دو سوئیچ حد هستند که کنترل کننده وزن بار می باشند و اجازه جا به جایی باری سنگین تر از ماکزیمم  وزن تعریف شده تاور کرین را نمی دهند.

سوئیچ حداکثر بار که فشار وارده به کابل را اندازه گیری می کند

سوئیچ بار لحظه ای که تناژ بار جا به جا شده در طول بازوی افقی را اندازه گیری می کند

وجود این دو سوئیچ و همچنین پایه و وزنه های بتنی تضمین کننده ایمنی تاورکرین هستند و شما را مطمئن می سازد که تاور کرین سقوط نخواهد کرد .

ماکزیمم حد بار و ظرفیت تاورکرین از جمله مواردی است که به هنگام خرید یا فروش تاورکرین باید مشخص باشد و در نظر گرفته شود.

موارد ایمنی در استفاده از جرثقیل برجی – تاور کرین tower crane

۱- تحت شرایط استاتیک، وزن بار متصل به جرثقیل طبق جدول بار نباید از ۶۷ درصد میزان بار واژگونی فراتر رود.

۲- در شرایطی که باد می وزد، وزن بار متصل به جرثقیل ، طبق جدول بار، نباید از ۷۷درصد میزان بار واژگونی فراتر رود.

۳- پایداری این جرثقیل ها بستگی به طول بوم، طول بوم کمکی یا ترکیبی از هر دو، استقرار وزنه های تعادلی و ارتفاع برج دارد و جدول بار این گونه جرثقیل ها طبق موارد ذکر شده توسط سازنده تنظیم می شود.

۴- نیروهای ناشی شده از سرعت و جهت باد وارد بر جرثقیل، بر پایداری دستگاه تأثیر فراوانی دارند.

۵- در صورت حرکت جرثقیل با بار، تأثیر نیروهای وارده بر دستگاه باید در تعیین میزان بار مجاز اعمال شوند.

۶- آغاز واژگونی جرثقیل هنگامی است که جمع جبری نیروهای واژگونی با جمع جبری نیروهای پایداری دستگاه برابر می شوند.

۷- جدول بار این گونه جرثقیل ها باید خوانا، با دوام و واضح بوده و در دسترس راننده قرار داشته باشد.

۸- جدول بار جرثقیل مختص به همان جرثقیل است و از جابه جایی جداول بار دستگاه ها باید خودداری شود.

۹- الزامات تعیین پایداری عقب دستگاه عبارتند از:

–  طول بوم در حداقل ممکن بکار رود.

– بوم یا Trolley در حداقل شعاع کاری قرار داشته باشند.

– جرثقیل بدون بار باشد.

– جرثقیل در حالت تراز قرار داشته باشد.

۱۰- در صورتی که جرثقیل تعمیر شده و یا اصلاحاتی روی آن انجام گرفته تنها توسط سازنده اصلی یا فرد مجاز تست و راه اندازی گردد.

۱۱- کلیه مدارک ،اسناد تعمیر، نگهداری و بازرسی از دستگاهها باید مستندسازی شود.

۱۲- موقعیت و نصب صحیح وسایل نشانگر، اهمیت زیادی در ایمنی این نوع جرثقیل ها دارد.

۱۳- موقعیت، نصب و تنظیم صحیح شیرهای ایمنی فشار باد یا هیدرولیک نقش مهمی در ایمنی دستگاه دارد.

۱۴- مکانیزم بالابر بار در این نوع جرثقیل ها باید به کلاچ موتور مجهز باشد.

۱۵- جرثقیل های با موتور الکتریکی باید سیستم های کنترل کننده ی سرعت داشته باشند.

۱۶- قلاب این گونه ها جرثقیل ها باید دارای ضامن ایمنی باشد.

۱۷- زمانی که قلاب در پایین ترین وضع ممکن قرار دارد، باید حداقل دو دور کامل سیم بکسل در درام بالابر باقی بماند.

۱۸- انتهای سیم بکسل درام طبق توصیه ی سازنده باید به درام وصل شود.

۱۹- لبه ی درام جمع کننده ی سیم بکسل باید از آخرین دور سیم بکسلی که به دور آن پیچیده شده ۱۳ میلی متر بالاتر قرار داشته باشد.

۲۰- قطر درام از ۱۸ برابر قطر اسمی سیم بکسلی که به دور آن پیچیده شده نباید کمتر باشد.

۲۱- در اتاق راننده باید تجهیزاتی برای متوقف کردن چرخش درام هنگام بالا یا پایین آوردن بار موجود باشد.

۲۲- برای کنترل درام، نشانگرهای چرخش آن باید در دسترس راننده باشد.

۲۳- انواع ترمزهای موتوری، ترمزهایی با جریان گردابی، مکانیکی، پنوماتیکی یا هیدرولیکی به منظور کنترل سرعت بار در نظر گرفته شده است.

۲۴- ترمز های خودکار نیز در مواقعی که ترمزهای موتوری عمل نکند برای کنترل سرعت بار در این جرثقیل ها در نظر گرفته شده اند.

۲۵- برای کنترل بار، زمانی که سایر ترمزها از کار افتاده باشند، علاوه بر ترمزهای ذکر شده، ترمزهای دستی نیز وجود دارد.

۲۶- سطح تماس کنترل های پایی نباید لغزنده باشد تا اپراتور به راحتی بتواند حرکت بار را مهار کند.

۲۷- شیارهای قرقره ی بالابر باید از سطح آسیب دیده عاری باشد تا باعث صدمه به سیم بکسل نشود.

۲۸- شعاع مقطعی انتهای شیار قرقره به گونه ای طراحی شده است که سیم بکسل به راحتی و بدون درگیری از آن عبور کند.

۲۹- نواحی قابل دسترسی در جرثقیل های برجی باید تمیز و عاری از روغن، گریس و هرگونه مواد ضایعاتی نگه داشته شود تا خطر سرخوردن و افتادن ایجاد نکند.همچنین کابین جرثقیل باید عاری از مواد قابل اشتعال نگه داشته شود.

۳۰- پس از نصب جرثقیل و هنگام عملیات باربرداری توسط دستگاه،ناظر عملیات از نواحی قابل دسترس جرثقیل نسبت به وجود  مواد اضافه رها شده در روی سکوهای کاری بازدید به عمل آورده و در صورت وجود آنها را خارج می کند تا خطر سقوط به پایین ایجاد نکند.

۳۱- پرسنل تعمیر و نگهداری و راننده ی جرثقیل برای جابه جایی ابزار دستی هنگام بالا یا پایین از دستگاه باید از کوله پشتی های مخصوص استفاده نمایند. لازم به ذکر است برای بالابردن ابزارآلات و بارها سنگین تر از حداکثر بارمجاز، برای جابه جایی دستی ( با کمک طناب و قرقره ) ۲۵ کیلوگرم است.

۳۲- محل اتصال جرثقیل برجی به زمین (پایه) برای جلوگیری از ورود افراد متفرقه باید توسط نرده های چوبی یا فلزی تا ارتفاع دو متر حفاظ گذاری شود. نرده های حفاظتی باید قفل داشته باشند و کلید آن در دست اپراتور و ناظر عملیات باشد. علائم هشدار دهنده و ایمنی مانند خطر سقوط اشیاء باید در محل نصب شود.

۳۳- نردبان های دسترسی به جرثقیل برجی باید طبق استاندارد و توصیه سازنده بوده و فاصله عمودی بین دو پاگرد پشت سرهم بیش از ۶ متر نباشد.

۳۴- طول طناب کمربند ایمنی (برای بالا رفتن از نردبان) تا محل اتصال به طناب مهار عمودی، حداکثر ۳۰ سانتیمتر است .

۳۵-  برای جلوگیری از آسیب دیدگی سیم بکسل، پیچیدن سیم بکسل باید بدون شل شدگی و در خطی مستقیم از قرقره ی مربوطه به درام بالابر انجام شود. استفاد از پیچنده موتوری برای انجام کار توصیه می شود (روش دستی به دلیل احتمال پیچیده شدن نامنظم،ناایمن است).

۳۶- نصب نورافکن، روشنایی و علامت های دید در شب در جرثقیل برجی باید به گونه ای باشد که نیروهای دینامیک و نیروهای ناشی از باد باعث افتادن آنها نشده و کابل های برق آن نیز به گونه ای قرار بگیرد که آسیب نبیند. ضمنا خطر افتادن و برق گرفتگی نیز ایجاد نکند. نورافکن های نصب شده در این جرثقیل ها در محدوده ۴۰۰ الی ۶۰۰ وات می باشد.

۳۷- در موقع بروز هر گونه حادثه باید هماهنگی های لازم با تیم امداد و نجات انجام شود. مانورهای مختلف امداد به طور پیوسته انجام پذیرد و افراد کاملا با شرایط اضطراری آشنا شده و تجهیزات لازم در اختیار نفرات قرار گیرد.

۳۸- داخل کابین راننده حتما یک عدد کپسول آتش نشانی شارژ شده و کیف کمک های اولیه موجود باشد.

۳۹- تمام قسمت های گردنده و دوار مانند شفت ها و … باید برای جلوگیری از خطر گیرکردن اندام  و اعضا به خوبی پوشانده شوند.

۴۰- سطوح فلزی (راه پله ، نردبان و …) آجدار و ضدلغزش باشند.

۴۱- میدان دید راننده باید کاملا وسیع بوده و راننده بتواند به وضوح منطقه ی عملیات را مشاهده کند.

۴۲- راننده باید از سلامتی کامل جسمانی و روانی برخوردار بوده و ضمنا از کار در ارتفاع نترسد.

۴۳- از قرار دادن موانع و اشیا در میدان دید راننده تا حد ممکن خودداری شود.

۴۴- زمانی که جرثقیل های برجی در نزدیکی فرودگاه ها و مناطق مشابه آن مستقر می شود برای جلوگیری از خطر بر

خورد هواپیماها، چراغ های هشدار دهنده قرمز رنگ چشمک زن که شدت روشنایی آنها ۱۰کاندلا است در بالاترین نقطه ی این جرثقیل ها، نصب می شوند.

بازرسی دوره ای جرثقیل های برجی – تاور کرین tower crane 

کلیه جرثقیل ها می بایست بمنظور آغاز بکار در کارگاه توسط یک شرکت معتبر و صلاحیت دار   مورد آزمایش و  تست قرار گرفته و پس از تائید و دریافت گواهینامه سلامت، وارد کارگاه شوند.

بازرسی روزانه:

اپراتور جرثقیل باید هر روز و در شروع کار روزانه جرثقیل را مورد بازدید کلی قرار داده و از سلامت آن مطمئن شود. این بازدید بصورت بازدید چشمی بخش های مختلف جرثقیل صورت می گیرد.

بازدید های روزانه شامل موارد ذیل می باشد:

۱٫کنترل های روزانه ای که بوسیله کتابچه راهنمای سازنده الزامی است.

۲٫کنترل نحوه استقرار سیم بکسل ها بر روی قرقره ها و درام از نظر اینکه از جایگاه خود خارج شده باشند.

۳٫کنترل چشمی تجهیزات الکتریکی بطوری که در معرض آلودگی بوسیله روغن، گریس،  آب یا گردوغبار نباشند.

۴٫کنترل چشمی میزان افت سطح روغن های روان کننده و خنک کننده.

۵٫کنترل سویچ های کنترل کننده، کلید های قطع کننده و نحوه عملکرد آنها در صورت بروز نقص احتمالی.

۶٫کنترل نشانگر اتوماتیک بار ایمن بمنظور اطمینان از عملکرد صحیح آن.

۷٫کنترل تناسب بین شعاع بار و وضعیت قرارگیری بازو در صورتی که از نشانگر بار ایمن   اتوماتیک استفاده نمی شود.

۸٫کنترل عملکرد صحیح ملحقات بلند کننده بار.

۹٫کنترل فشار هوا در سیستم های پنوماتیک مانند ترمزها.

۱۰٫کنترل عملکرد صحیح چراغ ها ، برف پاکن شیشه جلو و آب پاش ها.

۱۱٫کنترل چشمی وضعیت چرخ ها و شرایط لاستیک های چرخ جرثقیل های متحرک چرخ دار.

۱۲٫بررسی عملکرد سیستم های کنترلی جرثقیل در حالت بدون بار.

۱۳٫کنترل عملکرد صحیح کلیه ابزارهای هشداردهی.

۱۴٫کنترل محل استقرار جرثقیل از نظر پاکیزگی و عاری بودن از ظروف روغن،لباس کهنه و مواد قابل اشتعال بمنظور جلوگیری از آتش سوزی.

۱۵٫کنترل مسیر جابجایی جرثقیل از نظر وجود موانع.

بازرسی هفتگی:

در صورت استفاده مستمر از جرثقیل، علاوه بر کنترل های روزانه، مسئول ایمنی پیمانکار با نظارت مدیر HSE پروژه اقدام به تکمیل فرم چک لیست بازرسی هفتگی جرثقیل به كد FO412 می نماید. چک لیست فوق پس از تکمیل می بایست به تائید مدیر HSE پروژه برسد.

موارد ذیل می بایست در کنترل هفتگی جرثقیل مدنظر قرار گرفته و بازرسی شوند:

۱٫کنترل نشانگر اتوماتیک بار ایمن مطابق دستورالعمل های عملیاتی.

۲٫بازرسی چشمی سیم بکسل ها از نظر تعداد رشته های شکسته شده، صاف شدن عاج ها،  اعوجاج الیاف  بافته شده و خوردگی بیش از حد سطح سیم بکسل.

۳٫کنترل نواحی انتهایی سیم بکسل ها، مفاصل گردان، پین ها، خارها، ضامن ها و بوش ها.

۴٫بازرسی سازه جرثقیل از نظر آسیب هایی مانند خم شدن مهاربندی ها (( اعضاء مورب مهاری))، علایم ساییدگی غیرمعمول بر روی بازوهای تلسکوپی، وجود ترک خوردگی در جوش ها، بریدگی در پیچ ها و مشاهده وضعیت نامناسب در اتصالات.

۵٫کنترل قلاب و سایر ملحقات بلند کننده بار، گیره های ایمنی و مفاصل گردان از نظرآسیب دیدگی، میزان آزادی حرکت و هرز شدگی و در صورت نیاز قراردادن مهره بمنظور جلوگیری از جابجایی بیش از حد (که می تواند نشانه ای از خوردگی باشد).

۶٫بررسی عملکرد کنترل کننده های جرثقیل.

۷٫در جرثقیل های هیدرولیکی کنترل حرکات تدریجی قطعات هیدرولیک.

۸٫کنترل عملکرد ترمزها و کلاج.

۹٫کنترل قفل های چرخشی در جرثقیل های گردان در صورتی که بر روی جرثقیل نصب شده است.

۱۰٫بررسی سیستم فرمان، ترمز پایی ، چراغ های راهنما، بوق، برف پاک کن و شیشه شوی  در جرثقیل های کامیونی می بایست صورت گیرد.

بازرسی های ویژه:

در مواردی که جرثقیل بطور منظم و مستمر مورد استفاده قرار نمی گیرد می بایست کنترل های ذیل بر روی جرثقیل صورت گیرد.:

۱٫کنترل هایی که توسط سازنده برای اینگونه موارد پیشنهاد شده است.

۲٫کنترل کلیه سیم بکسل های جرثقیل از نظر وجود علائم خوردگی و آسیب و اطمینان از روغن کاری مناسب آنها.

۳٫آزمایش اهرم های کنترلی بمنظور تائید عملکرد مناسب آنها و در صورت نیاز اطمینان از اینکه بطور صحیح روغن کاری شده اند.

4. آزمایش حرکت های جرثقیل در جهات مختلف بدون بار، در ابتدا هر حرکت بصورت مجزا و بعد با ترکیب دو یا چند حرکت و در نهایت ترکیب این حرکات بطور همزمان صورت پذیرد. در انتها نیز آزمایش با بار بر روی جرثقیل   تکرار گردد.

۵٫کنترل عملکرد صحیح تمام ابزارهای ایمنی جرثقیل مانند نشانگر اتوماتیک بار ایمن، نشانگر شعاع عملیات و ارتفاع.

۶٫کنترل شیلنگ ها و واشرها و سایر قطعاتی که ظاهر آنها می تواند وضعیت جرثقیل را بازگو نماید.

بازرسی ماهیانه جرثقیل:

بازرسی ماهیانه جرثقیل ها توسط یک فرد صلاحیت دار از واحد تعمیرات و نگهداری و سرپرست HSE کارگاه/ مسئول ایمنی  پیمانکار با نظارت مدیر HSE پروژه بوسیله فرم به کد FO411صورت خواهد گرفت. این فرم نیز می بایست به تائید مدیر HSE پروژه برسد.

در موارد ذیل ارائه گزارش نواقص و سوانح به واحد HSE کارگاه الزامی است:

۱٫هر نقصی که در کنترل های روزانه، هفتگی و ماهیانه تشخیص داده می شود.

۲٫هر نقصی که در هر زمان دیگری تشخیص داده می شود.

۳٫حوادث و سوانح جرثقیل حتی اگر جزئی باشد.

۴٫در صورت وارد شدن ضربه یا بارهای ضربه ای به جرثقیل.

۵٫قبل از تعمیر و تائید دوباره سلامت جرثقیل توسط واحد صلاحیت دار، استفاده از جرثقیل به هر نحو اکیداً ممنوع می باشد.

۶٫کلیه مدارک بازرسی های هفتگی، ماهیانه، تعمیرات و گواهینامه سلامت جرثقیل می بایست در دفتر واحد HSE بایگانی و نگهداری شود.

جرثقیل برجی ( تاور کرین – Tower Crane )

توضیح قسمتهای مشخص شده در شکل:

counterjib

شبکه فلزی که برای کمک به بالاست.

operator’s cab

اتاق فرمان در بالای برج که اپراتور از آنجا جرثقیل را کنترل می کند.

tower mast

شبکه فلزی در ارتفاع های مختلف که برای کمک به ارتفاع گرفتن جرثقیل است .

counterweight

بلوک بتنی در پایه برج که جرثقیل بر روی آن قرار می گیرد و باعث ثبات می شود.

crane runway

شاه تیر های موازی که واگن برقی بر روی آن حرکت می کند .

hook

( قلاب )قطعه ی منحنی شکل فلزی برای بالا بردن بارها .

hoisting block

قرقره برای بهبود بالا بردن بارهای سنگین .

hoisting rope

کابل با طول عمر بالا از طول متغیر برای بارهای دستکاری.

trolley pulley

سیستم قرقره با واگن برقی متحرک.

jib

شبکه فلزی که بر روی برج و بالابر برای گسترش سیستم بالابر.

trolley

واگن برقی متحرک که در امتداد و زیر شبکه ی فلزی قرار دارد و کابلی از آن برای بالابردن معلق است .

jib tie

کابل فلزی برای توزیع تنش .

counterjib ballast

توده ای بتنی برای حفظ تعادل برج

خصوصیات یک تاور کرین (tower crane) معمولی :

_ برای تاور کرین معمولی حداقل ارتفاع از ۱۸ متر شروع و تا ارتفاع بالاتری بنا به نیاز قابلیت تنظیم ارتفاع را دارد.

_ حداکثر شعاع تحت پوشش ۷۰ متر است.

_ حداکثر وزن قابل حمل ۱۸ تن است.

نکته : باید توجه داشت که این حداکثر وزن بار قابل حمل در صورتی است که واگن برقی در بالای دکل باشد نه در انتهای بازوی تاور کرین

نکات ایمنی که بعد از نصب و قبل از بهره برداری تاور کرین ها باید به آنها توجه داشت:

از درستی عملکرد الکتروموتورها در سرعت ها و بارهای مختلف اطمینان حاصل شود.

از دسترسی عملکرد ترمزها اطمینان حاصل شود.

تمامی اتصالات مکانیکی اعم از جوشها،پرچها،پیچ ها،پین ها و اشپل ها کنترل شوند.

تمامی لیمیت سوییچ ها تنظیم شوند.

صحت عملکرد قطع کن اضطراری و بوق خطر کنترل شود.

تا حد امکان،جعبه های لیمیت سوییچ ها برای جلوگیری از دستکاری احتمالی افراد متفرقه قفل زده شود.

نکاتی که باید در نصب تاور کرین رعایت شود :

1. انتخاب گروه نصاب و تایید صلاحیت آنها باید توسط مدیریت مربوطه و HSEکارکاه انجام گیرد.

2. قبل از نصب و مونتاژ؛دستور العمل نصب دستگاه تهیه و توسط گروه نصاب (به خصوص سرپرست گروه)مطالعه شود.

3. محوطه نصب باید کاملا محصور شود به طوری که از عبور و مرور افراد متفرقه در محوطه جلوگیری به عمل آید.

4. جرثقیل مناسب و سالم و همچنین اپراتور با صلاحیت برای عملیات نصب و مونتاژ تدارک دیده شود.

5.  فونداسیون نصب توسط دفتر فنی کارگاه و نمایندگان HSEدر کارگاه بازدید و تایید شود.

6. در مورد تاور های ریلی نصب استاپرهای نهایی در سر ریل ها و نصب لیمیت سوییچ ها ی انتهایی الزامی است.

7. قبل ازو در حین عملیات نصب و مونتاژ به شرایط آب و هوایی توجه شود.در زمان نامساعد بودن شرایط جوی و در سرعت باد بالاتر از ۱۴m/s؛از انجام عملیات خودداری شود.

8. قبل از شروع عملیاتنصب و مونتاژ؛کلیه قطعات تاور از لحاظ سلامت فنی وتعداد کنترل شود.

9. ابزار کار مناسب ؛سالم و کافی در اختیار گروه نصاب قرار داده شود.

10. آمبولانس و افسر HSEدر محل نصب و مونتاژ حاضر باشند.

11. عملیات مونت ونصب فقط در روز انجام شود و در صورت نبودروشنایی کافی از انجام آن برخورداری شود.

12. به موانع ؛به خصوص کابل های برق در محوطه ی نصب توجه شود.

13. آلودگی های صوتی در نزدیکی محل نصب تا حد امکان حذف یا کاهش داده شود.

14. جهت ایجاد ارتباط موثر بین سرپرست گروه نصب و اپراتور جرثقیل ؛دستگاه بی سیم در اختیار این افراد قرار داده شود.

15. در حین عملیات نصب ومونتاژ استفاده از تلفن همراه ممنوع می باشد.

16. چراغ های خطر چشمک زن در بالای تاج ؛طول فلش و در قسمت انهای فلش نصب شود.

17. افراد نصاب باید از تجهیزات حفاظت فردی مناسب شامل لباس کار،کفش ،دستکش،عینک و کمربند بسته به مورد استفاده نمایند.